Trong nhiều năm, phẫu thuật thẩm mỹ vẫn gắn liền với những lo ngại về đau đớn, sẹo và biến chứng. Nhưng sự xuất hiện của phẫu thuật Nội soi giảm mỡ và kỹ thuật Bio-Stick đã mở ra một cách tiếp cận khác: nhẹ nhàng hơn, chính xác hơn và an toàn hơn.
Đằng sau những thay đổi đó là hành trình âm thầm của ThS.BS Phan Sử — người được nhiều báo chí ghi nhận là tiên phong trong hai kỹ thuật này tại Việt Nam. Sau đây là cuộc trao đổi của PV với ThS.BS Phan Sử về những đổi mới trong Phẫu thuật nội soi giảm mỡ và kỹ thuật Bio-Stick.
ThS.BS Phan Sử — người được nhiều báo chí ghi nhận là tiên phong trong hai kỹ thuật này tại Việt Nam
- Thưa bác sĩ, điều gì trong thực hành hút mỡ truyền thống khiến ông cho rằng cần phải có một phương pháp thay thế?
ThS.BS Phan Sử: Tôi đã làm hút mỡ từ năm 2000, khi hút mỡ, dung dịch lấy ra được là hổn hợp màu đỏ, chứa rất nhiều máu , khách hàng rất mệt, mất sức. Và quan trọng trong dung dịch chích vào mỡ trước hút (bắt buộc) có chứa Adrenaline và Lidocaine gây co mạch, tim đập nhanh – mà người béo mập có hẹp mạch vành tiềm ẩn là khá cao. Một yếu tố nữa là động tác chọt hút mỡ là hoàn toàn “mù”, không thấy đường, nên làm tổn thương mạch máu, vào ổ bụng, gây tổn thương ruột, đặc biệt khi có thoát vị thành bụng thì chắc chắn sẽ thủng ruột – các tình huống này đã xảy ra trên thực tế, mà tôi có thể nhắc lại chính xác.
Và một yếu tố rất quan trọng là yếu tố cá thể, nếu cá thể đó nhạy cảm với thuốc Adrenaline và Lidocaine thì rất nguy hiểm – sự nhạy cảm này không được xác định trước. Do hút mỡ là 1 ý tưởng lấy mỡ ra khỏi cơ thể từ lúc y học chưa phát triển, chưa có camera nội soi, chưa có dao siêu âm cắt mô không chảy máu, nên phương pháp này rõ ràng không an toàn, cần phải thay thế bằng một phương pháp khác an toàn hơn.
Dụng cụ lấy mỡ ra khỏi cơ thể của PTNS giảm mỡ hoàn toàn khác hút mỡ vì an toàn hơn, hiện đại hơn
- Nội soi giảm mỡ khác căn bản như thế nào so với hút mỡ cổ điển về mặt khoa học và mức độ an toàn?
ThS.BS Phan Sử: Phẫu thuật nội soi giảm mỡ dựa trên nguyên lý cắt mỡ căng da – đã có lâu đời, nhưng khác chỗ qua nội soi, vết mổ mini, dùng camera nội soi và dao siêu âm vừa cắt mỡ vừa hàn mạch máu nên không mất máu. Cách làm này xử lý được hoàn toàn các khuyết điểm của hút mỡ: không chảy máu, không bơm thuốc gây hại tim mạch, và nhìn thấy mỡ trước khi cắt. Nói chung cơ chế lấy mỡ ra khỏi cơ thể của PTNS giảm mỡ hoàn toàn khác hút mỡ, an toàn hơn, hiện đại hơn – dùng camera và dao siêu âm.
- Việc “nhìn thấy trực tiếp lớp mỡ dưới da” bằng nội soi mang lại thay đổi gì trong kiểm soát tổn thương và biến chứng phẫu thuật?
ThS.BS Phan Sử: Nhìn thấy mỡ trước khi cắt, giúp chúng ta rất chủ động trong việc lấy mỡ, chúng ta có thể lấy chính xác các thuỳ mỡ cần phải lấy ra, và mỡ nào cần chừa lại. Chúng ta có thể thấy rõ các mạch máu của lớp mỡ và bảo tồn chúng. Và không gây thủng ruột, thủng mạc treo mà hút mỡ làm “mù” có thể gây ra.
- Nhiều ý kiến cho rằng nội soi giảm mỡ không chỉ là cải tiến kỹ thuật mà là thay đổi tư duy phẫu thuật. Bác sĩ nhìn nhận nhận định này ra sao?
ThS.BS Phan Sử: Nguyên lý phẫu thuật hoàn toàn khác với hút mỡ, PTNS giảm mỡ dựa trên các tiến bộ của khoa học y học là hệ thống máy phẫu thuật nội soi, dao siêu âm vừa cắt, vừa hàn mạch máu (Harmonic, LigaSure). Tư duy của hầu hết các bác sĩ ngoại khoa, thẩm mỹ là chúng ta chỉ phẫu thuật nội soi được vào các khoang có sẳn như bụng, ngực, khớp… chứ không nội soi vào được mô mỡ và chính gì thế phương pháp này chưa xuất hiện trước đây trên thế giới.
Nhưng người Việt chúng ta đã nghĩ ra và làm được phương pháp nội soi vào lớp mỡ này. Tôi có 1 đặc điểm là suy nghĩ mãi điều trăn trở, kéo luôn vào giấc ngủ suy nghĩ đó và biến chứng của hút mỡ tôi đã thấy rất nhiều rồi, cũng là điều trăn trở lớn của tôi. Quí vị có thể tham khảo thêm nhiều thông tin hữu ích tại địa chỉ: https://ptnsgiammo.vn/thong-tin-ptns-giam-mo/tai-bien-hut-mo-ptns-giam-mo/.
Bác sĩ Phan Sử chia sẻ kỹ thuật nội soi giảm mỡ siết eo an toàn
XEM THÊM>>Bác sĩ Phan Sử, người tiên phong đưa “phẫu thuật nội soi giảm mỡ” vào ngành thẩm mỹ Việt Nam
- Trong quá trình triển khai nội soi giảm mỡ tại Việt Nam, đâu là khó khăn lớn nhất mà Bác sĩ từng đối mặt?
ThS.BS Phan Sử: Khi làm mới là sẽ khó, tuy nhiên sẽ có bạn bè, đồng nghiệp hỗ trợ. Vì mới nên có vài bệnh viện không mạnh dạn cho thực hiện, họ bám theo mã số phẫu thuật chưa có. Khi đó có 2 bệnh viện lớn đồng ý cho tôi thực hiện là FV và Hoàn Mỹ, vì lãnh đạo của 2 bệnh viện này là bác sĩ ngoại khoa, khi nói ra về cách làm là họ hiểu liền, chỉ là cắt mỡ dưới da mà bằng nôi soi và dao siêu âm nữa thì có gì đâu mà ngại, mạch máu < 1mm thôi. Còn tôi, Dr. Phan Sử đã học xong CK2 rồi, đã mổ cắt dạ dày, ruột, đại tràng, túi mật… qua nội soi noi rồi.
Cũng xin nói thêm vì muốn tìm ra con đường “cứu nguy” của hút mỡ mà tôi phải vào BV lớn làm hơn 10 năm, để thao tác rành về nội soi. Rất cám ơn sự hỗ trợ của 2 bệnh viện này, nếu không có họ sẽ không làm được PT này. Qua đây tôi cũng xin nói thêm về cách suy nghĩ chưa chính xác của vài người về vấn đề nghiên cứu mới, khoa học thì luôn phát triển, thay cũ thành mới đó là tất yếu. Và trên tinh thần mang lại lợi ích cho mọi người thì chúng ta cố gắng thực hiện, giúp đỡ; chứ ngại chút khó thì làm sao làm cái mới được.
- Có ý kiến cho rằng Nội soi giảm mỡ giúp giảm xâm lấn nhưng không phù hợp với mọi đối tượng. Quan điểm của bác sĩ về chỉ định kỹ thuật này là gì?
ThS.BS Phan Sử: Về PTNS giảm mỡ, là một phương pháp khác với Hút mỡ để lấy mỡ ra khỏi cơ thể, nó hiện đại, dùng camera nội soi và da siêu âm cắt không chảy máu, nên rất an toàn, chính xác và nhẹ nhàng. Nhưng nó chỉ đảm nhiệm được vai trò lấy mỡ dưới da ra khỏi cơ thể, chứ nó không toàn năng, không thể biến dư da nhiều thành dư da ít – có nghĩa là nếu có chỉ định cắt da thì cũng phải cắt da. Về việc này nó hơn hút mỡ ở chỗ do lấy mỡ chính xác, nên sẽ có cách né cắt da bằng cách chừa lại mỡ tránh lấy nhiều dư da nhiều. Một sự kết hợp tuyệt vời nữa với khâu cơ thành bụng qua nội soi, mà vấn đề này các chị em sau sinh đa số bị – vòng 2 không thon gọn, do cơ bụng bị nhão. Lưu ý mỡ bụng nội tạng luôn có nhiều ở người béo phì, thì khu vực mỡ này PTNS giảm mỡ không can thiệp được. Về lâu dài thì mỡ nội tạng cũng sẽ được xử lý nội khoa, chứ ngoại khoa khó lòng can thiệp… nguy hiểm.
- Với hơn 25 năm hành nghề, Bác sĩ cho rằng yếu tố nào quan trọng nhất khi ứng dụng một kỹ thuật mới vào phẫu thuật thẩm mỹ?
ThS.BS Phan Sử: Phẫu thuật thẩm mỹ hay các phẫu thuật khác cũng như nhau, khi làm kỹ thuật mới phải nghiên cứu, nắm rõ bản chất sự việc và tiến hành từng bước an toàn. Ví dụ về Bio-Stick, keo dán được Mỹ sản xuất dùng trong các cuộc dã ngoại, có trầy xướt nhẹ ngoại da, thì rửa vết thương sạch và dán lại tạm thời, để về gặp bác sĩ giải quyết thì 2. Bản thân keo đó không chống căng tốt – chúng ta cần kỹ thuật chống căng đảm bảo; việc ứ dịch cũng được tính toán kỹ, lúc đầu dùng các kỹ thuật cầm máu khác mà không dùng dao đốt điện, sợ bị phỏng mô, gây viêm, sưng… và làm nhiều sẽ có nhiều kinh nghiệm về kỹ thuật đó.
Còn về PTNS giảm mỡ, nguyên lý nó là phẫu thuật căng da bụng thôi, nhưng thay vì cắt sẹo dài qua hết nếp lằn bụng, thì nội soi vết mổ nó chỉ 15-18mm, nhỏ hơn vết mổ 3 trocar của PTNS cắt viêm ruột thừa hay túi mật (tổng 20mm), nhưng làm sao để nội soi vào lớp mỡ để dùng dao siêu âm cắt chúng? Đó là điều mọi người chưa nghĩ ra, thậm chí họ tự khoá cửa lại khi có tư tưởng chỉ nội soi được vào khoang có sẳn như bung, ngực…và Tôi với sự kiên trì thay thế hút mỡ nguy hiểm bằng kỹ thuật an toàn hơn (không bơm thuốc co mạch, nhìn thấy rõ trước khi cắt và cắt bằng da siêu âm không chảy máu), cuối cùng đã suy nghĩ ra cách thực hiện hoàn chỉnh phẫu thuật NS giảm mỡ. Nói nghe dễ, chứ bỏ ra nhiều công sức lắm; mổ xác nghiên cứu từ thời sinh viên, chú ý các mạch máu xuyên của lớp mỡ, phải khổ công thực hành thành thạo phẫu thuật nội soi, phải nghiên cứu sáng chế dụng cụ…
Bác sĩ Phan Sử chia sẻ kỹ thuật nội soi giảm mỡ không chảy máu, an toàn trên sóng HTV7
- Bác sĩ được nhiều báo gọi là “Bác sĩ Miền Tây tiên phong trong đổi mới thẩm mỹ”. Xuất thân đó có ảnh hưởng gì đến cách bác sĩ theo đuổi con đường nghiên cứu và thực hành?
ThS.BS Phan Sử: Thời buổi muốn có việc làm tại Sài Gòn thì kết quả học tập tốt chưa đủ đâu, cần mối quan hệ, tiền bạc nữa. Người dưới quê, Miền Tây hay Miền Trung thường thiếu điều kiện “đủ”, chính vì thế phải cố gắng nhiều hơn các bạn khác 1 chút; thay gì học xong trưa phải ngủ lấy sức, trong khi đó Tôi dùng thời gian 6 năm đó để mổ xác nghiên cứu cấu trúc cơ thể; sau tốt nghiệp Bác sĩ tôi có khoảng 6-7 đề tài được đang báo trong, ngoài nước. Và chính vì sự làm việc tích cực đó nên mới được 3 vị được gọi là “cây đa cây đề” của y khoa VN thương mến: 1. GS. Nguyễn Quang Quyền, rất thương Tôi mài mò nghiên cứu giải phẫu học thời sinh viên, 2. TS.Nguyễn Xuân Ái dạy Tôi về PT thẩm mỹ ngay sau khi ra trường, vì Thầy thấy khó có người khi là SV mà đã tự tay làm được nhiều đề tài đến vậ và 3 là GS. Văn Tần, cũng là người Thầy thương Tôi nhiều, kéo về Bộ Môn ngoại làm cán bộ giảng, dạy về phẫu thuật. Bio-Stick làm được cũng do tư tưởng đơn giản, chính xác của Thầy, làm nên tảng khoa học cho kỹ thuật – mà bác sĩ ngoại ngại sử dụng: mổ sạch không cần điều trị kháng sinh…
Mọi cái góp phần tạo nên sản phẩm Bio-Stick và PTNS giảm mỡ, chứ không phải 1 ngày 1 buổi mà có, phải trải qua quá trình lao động tích cực, sự kiên định, và có lòng thiện trong đó nữa: “Hút mỡ nguy hiểm phải thay thế nó thôi”.
Nhưng tôi sẽ không mơ tưởng mọi người sẽ tung hô, biết đến mà chi xin 2 chữ bình an, để tôi sẽ tìm cách phỗ biến 2 kỹ thuật này cho mọi người; từ đó lan rộng đến cho khách hàng làm PT thẩm mỹ.
Mời quí vị tiếp tục theo dõi câu chuyện thú vị về ThS.BS Phan Sử trong kỳ tiếp theo…
(Còn tiếp)
Kỳ 2: Kỹ thuật Bio-Stick qua góc nhìn ThS.BS Phan Sử
