Một thông tin vui đến với những người yêu văn chương, tác phẩm Người Hà Nội – chuyện ăn, chuyện uống một thời (tác giả Vũ Thế Long), ấn bản tiếng Trung, vừa đoạt giải “Sách Đông Nam Á có sức ảnh hưởng tại Trung Quốc năm 2025”, là cuốn sách Việt Nam duy nhất đoạt giải lần này.
Giải thưởng do Ủy ban Tuần lễ Sách văn hóa Trung Quốc – Đông Nam Á, Tập đoàn Xuất bản Quảng Tây và Baidu phối hợp tổ chức, xét chọn, trao giải căn cứ trên số liệu thống kê tại Trung Quốc về: số lượng tiêu thụ, phản hồi của độc giả và đánh giá của truyền thông.
Bìa sách Người Hà Nội chuyện an chuyện uống một thời
Bức tranh sống động về những biến đổi trong văn hóa ẩm thực Hà Nội
Theo thông tin từ Ban tổ chức, Người Hà Nội – chuyện ăn, chuyện uống một thời, ấn bản tiếng Trung, đứng số 8 trong top 20 sách Đông Nam Á có sức ảnh hưởng tại Trung Quốc với điểm số 4.73. Tại lễ trao giải vừa diễn ra trong khuôn khổ Tuần lễ Sách văn hóa Trung Quốc – Asean 2025 (từ 3-6/7 tại TP.Nam Ninh, tỉnh Quảng Tây, Trung Quốc), đại diện Ban tổ chức nhận xét: “Bằng một ngòi bút tinh tế, Người Hà Nội – chuyện ăn, chuyện uống một thời đã đem đến cho độc giả Trung Quốc một bức tranh sống động về những biến đổi trong văn hóa ẩm thực Hà Nội và cả Việt Nam, truyền tải suy nghĩ của tác giả về sự kế thừa và đổi mới của văn hóa ẩm thực Việt Nam, cũng như tình yêu sâu sắc của ông đối với văn hóa dân tộc Việt Nam. Đây là một tác phẩm xuất sắc kết hợp trọn vẹn kiến thức với những xúc cảm ấm áp.”
Người Hà Nội – chuyện ăn, chuyện uống một thời (Chibooks xuất bản năm 2021) là kết quả từ tình yêu sâu nặng dành cho văn hóa ẩm thực Hà Nội và nhiều năm nghiên cứu cả trên tư liệu và thực địa của tác giả – Tiến sĩ, nhà nghiên cứu cổ sinh vật học, nhân học, môi trường và lich sử văn hóa Vũ Thế Long. Cuốn sách đã đưa độc giả ngược dòng thời gian về những năm đầu của thế kỷ 20, để hồi tưởng, để khám phá một thời, người Hà Nội đã ăn uống, chế biến và sáng tạo ẩm thực ra sao, đã “đối xử” thế nào (cự tuyệt, đón nhận, hay “đồng hóa”) với những màu sắc ẩm thực mới lạ du nhập vào Thủ đô qua các luồng “di cư”, giao lưu Đông – Tây, Nam – Bắc…
Sự kết hợp giữa trải nghiệm cá nhân của một người sinh ra, lớn lên tại Hà Nội với sự tìm hiểu tỉ mỉ, kỹ càng của một nhà nghiên cứu từ những văn bản, hiện vật khảo cổ học đến tư liệu “sống” – là các cụ ông, cụ bà thế hệ trước đã đem đến cho độc giả một cuốn sách đầy ắp tư liệu mà vẫn sống động, vẫn rất “đời”, để chúng ta cảm nhận được “chiều sâu” của ẩm thực Hà Nội, của bản sắc văn hóa Hà Nội trong suốt thế kỷ 20 đầy biến động.
Dịch giả Phí Thanh Đóa, người chuyển ngữ cuốn sách sang tiếng Trung, bày tỏ xúc động khi kể lại hành trình dịch sách từ năm 2021. Là người từng sinh sống và làm việc ở Hà Nội, cô chia sẻ: “Trong lúc đọc sách, tôi cảm thấy như đang trò chuyện với một ông lão Hà Nội, nghe ông ấy kể lại những chuyện xưa. Ẩm thực trong cuốn sách là một cánh cửa sổ giúp người đọc nhìn thấy lịch sử và sự biến đổi văn hóa Hà Nội trong thế kỷ XX”.
Bằng chứng nhận sách Đông Nam Á có sức ảnh hưởng tại TQ năm 2025
Ngay khi ra mắt, Người Hà Nội – chuyện ăn, chuyện uống một thời đã được độc giả trong nước nhiệt tình đón nhận, đồng thời, nhận được sự chú ý của các nhà xuất bản nước ngoài. Đánh giá cao những giá trị nội dung cuốn sách mang lại, ấn bản tiếng Trung của Người Hà Nội – chuyện ăn, chuyện uống một thời (tác giả Vũ Thế Long) cùng với Vắt qua những ngàn mây (tác giả Đỗ Quang Tuấn Hoàng) do Chibooks thực hiện đã được Nhà xuất bản Khoa học Kỹ thuật Quảng Tây mua bản quyền và xuất bản tại Trung Quốc.
Lễ ra mắt hai sách và giao lưu tác giả đã được tổ chức vào 16/11/2024 trong khuôn khổ Tuần lễ Văn hóa sách Trung Quốc – Đông Nam Á 2024 tại TP.Nam Ninh, Trung Quốc.
XEM THÊM>>>Sách hay tháng 5/2025: Việt Nam ăn mặc thong dong
Vài nét về tác giả Vũ Thế Long
Tác giả Vũ Thế Long. sinh ngày 1/2/1947 tại Hà Nội. Ông là Tiến sĩ, nhà nghiên cứu cổ sinh vật học, nhân học, môi trường và lich sử văn hóa; nguyên Trưởng ban nghiên cứu con người và môi trường thuộc Viện Khảo cổ học Việt Nam – Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam. Hiện là Thư ký Câu lạc bộ Văn hóa Nghệ thuật Ăn uống (thuộc Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam); Ủy viên chấp hành Hiệp hội Văn hóa Ẩm thực Việt Nam.
Tác giả nghiên cứu và giảng dạy nhiều năm về Khảo cổ – Sinh học, lịch sử Môi trường, lịch sử Văn hóa, Xã hội học và có một số công trình khoa học trong các lĩnh vực trên đã được trình bày và xuất bản ở trong và ngoài nước. Ông đã giành một số giải thưởng báo chí trong nước như: Viết về những chuyến đi; Người Việt dùng hàng Việt, Hướng tới nghìn năm Thăng long…cũng như đồng khởi xướng và tham gia xây dựng chương trình “Bếp Việt” trên kênh VTV2 Đài Truyền hình Việt Nam.
Tác giả Vũ Thế Long
Tác giả Vũ Thế Long chia sẻ: “Bố mẹ tôi đều quê ở Hà Nội. Hầu như cả đời các cụ sống ở Hà Nội. Theo gia phả để lại thì ông bà, cụ kỵ của bố mẹ tôi cũng ở Hà Nội.
Tôi liều viết về chuyện ăn, chuyện uống của người Hà Nội vì cứ chủ quan nghĩ rằng đã là người Hà Nội thì thế nào cũng viết được. Cầm bút lên mới thấy bí. Ngay định nghĩa thế nào là người Hà Nội cũng đã bí rồi. Đâu cứ phải sống lâu ở Hà Nội hay tổ tiên gốc gác nhiều đời ở Hà Nội thì mới là người Hà Nội!
Để tìm cách tiếp cận được với văn hóa ăn uống của Hà Nội, Việt Nam, tôi xin viết ra những gì mà một người ở lứa tuổi như tôi được sống ở Hà Nội biết được mình đã uống gì, ăn gì; gia đình những người quanh mình ở các lứa tuổi, các thế hệ đã ăn uống ra sao; may ra có chút lợi ích gì chăng cho công cuộc tìm hiểu và bảo tồn văn hóa ăn uống của người Hà Nội chúng ta. Suy cho cùng, ăn uống cũng là một nghệ thuật.
Từ sau Cách mạng Tháng Tám 1945 và nhất là sau năm 1954, với công cuộc xây dựng Xã hội chủ nghĩa và làn sóng giao lưu văn hóa ngày càng mạnh mẽ theo các chiều hướng khác nhau, nhiều kiểu ăn uống từ các vùng miền trong nước, từ các nước khác bằng nhiều con đường du nhập vào Hà Nội đã làm cho nghệ thuật ăn uống của người Hà Nội ngày càng phong phú hơn.
Để hiểu được phần nào về đồ ăn thức uống và lối ăn uống của người Hà Nội từ đầu thế kỷ 20 cho đến nay, tôi đã tìm gặp các cụ cao niên ở Hà Nội để xin nghe kể về cái sự ăn, sự uống đơn giản cũng như cầu kỳ, chuyện đời thường mà các cụ đã từng trải trong cuộc đời mình. Thêm vào đó là tự nghiệm của chính tôi: một người sinh ra và lớn lên trong thế kỷ 20 đầy biến động.
Chuyện ăn, chuyện uống nghe được từ các cụ không nhiều. Do các cụ tuổi đã cao, mà ít cụ tự cho rằng trí óc của người cao niên vẫn còn minh mẫn. Chuyện nọ xọ sang chuyện kia. Từ chuyện ăn uống lại sang chuyện đời. Thế mới thấy cái ăn, cái uống của người Hà Nội xưa nay nó cũng thăng trầm làm sao, thi vị biết bao...”
