Theo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP HCM (HCDC), mỗi năm thành phố phát hiện khoảng 4.000-5.000 người nhiễm mới HIV. Từ năm 2021 đến 2024, số người nhiễm HIV từ các tỉnh, thành khác đến thành phố đã vượt qua số người nhiễm có hộ khẩu tại đây. Dự báo sẽ tiếp tục gia tăng trong thời gian tới.
Đường lây nhiễm HIV
XEM THÊM>>Người bạn đồng hành với “những người có H”
Chủ yếu nhiễm HIV do quan hệ tình dục
Về số người tử vong, mỗi năm ghi nhận khoảng 200 – 300 trường hợp. Tỉ lệ lây nhiễm HIV trên nhóm nghiện chích ma túy được ghi nhận dưới 5% vào năm 2023, giảm hơn một nửa so với năm 2019; tỉ lệ trên nhóm phụ nữ mại dâm tiếp tục theo chiều hướng giảm (khoảng 2%-3%); riêng nhóm nam quan hệ tình dục đồng giới (MSM) ở mức cao 12,3% vào năm 2022. Quan hệ tình dục vẫn là đường lây truyền HIV được ghi nhận chủ yếu với nhóm tuổi 23 – 39, trong đó nam giới chiếm hơn 90%.
Theo TS-BS Nguyễn Văn Vĩnh Châu, Phó Giám đốc Sở Y tế, việc kiểm soát dịch HIV của TP HCM hướng đến đạt được mục tiêu 95-95-95 vào năm 2025 và kết thúc dịch AIDS vào năm 2030. Do đó, việc huy động nguồn lực từ khu vực tư nhân trong công tác phòng chống HIV/AIDS, bao gồm mở rộng các dịch vụ dự phòng như điều trị trước phơi nhiễm (PrEP) và tự xét nghiệm HIV là cần thiết.
Từ tháng 10-2023 đến tháng 8-2024, Tổ chức PATH thông qua dự án USAID/PATH STEPS phối hợp cùng Sở Y tế và HCDC triển khai tiếp cận được 4.172 khách hàng điều trị PrEP tại 9 phòng khám tư nhân và 4 phòng khám công lập. Đồng thời, ra mắt phòng khám Transcare đầu tiên dành riêng cho cộng đồng người chuyển giới… Ngành y tế cam kết sẽ tiếp tục đồng hành với các đối tác trong việc triển khai những sáng kiến mới, bao gồm mô hình thí điểm PrEP đồng chi trả, đồng thời tập trung nâng cao công tác tư vấn, phòng ngừa các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác ngoài HIV.
Dấu hiệu nhiễm HIV
Cả nước có hàng trăm ngàn người nhiễm HIV
Theo số liệu của Bộ Y tế, tính đến cuối năm 2023, Việt Nam có khoảng 249.000 người nhiễm HIV, trong đó có khoảng 230.000 người nhiễm HIV đã được phát hiện và đang còn sống. So với 10 năm trước đây, người nhiễm mới và số người tử vong do HIV/AIDS đã giảm hơn 2/3 .
Tuy nhiên, số liệu giám sát phát hiện hằng năm cho thấy đối tượng nhiễm HIV đang được trẻ hóa nhanh và đường lây chủ yếu qua quan hệ tình dục không an toàn, đặc biệt là quan hệ tình dục đồng giới nam. Nhóm tuổi 16 – 29 tăng nhanh trong số phát hiện mới, từ 4% năm 2012 lên đến 12,9% năm 2019 và 25,9% vào năm 2023.
Theo số liệu thống kê, tính đến tháng 9/2023 có trên 51.500 người nhiễm HIV đang được quản lý tại TPHCM, trong đó hơn 47.600 người đang được điều trị thuốc kháng virus HIV. Hiện trên địa bàn thành phố 45 cơ sở điều trị ARV.
