Nguyễn Võ Xuân Quyên Cùng Áo Trắng tìm hiểu về ngôi trường THPT chuyên Trần Đại Nghĩa – một trong ba trường Trung học phổ thông chuyên tốt nhất Thành phố Hồ Chí Minh.
Lịch sử hình thành và phát triển trường THPT chuyên Trần Đại Nghĩa
Năm 1874, Cha Henri De Kerlan – Cha Sở coi Thánh đường Sài Gòn, đã tự xuất tiền riêng sáng lập nên trường trung học Lasan Taberd (tiền thân của trường THPT chuyên Trần Đại Nghĩa sau này), đặt tại dinh của Tri phủ Tân Bình đời Tự Đức. Trường bắt đầu khởi công xây dựng vào năm 1875 và hoàn thiện sau 12 năm kéo dài, vào năm 1887.
Ban đầu, trường được xây dựng với mục đích nuôi trẻ mồ côi lai Âu và lai Pháp bị bỏ rơi, về sau thu nạp thêm học sinh bất luận lương – giáo. Lúc bấy giờ, trường chỉ có 58 học trò do các tu sĩ, truyền giáo sư gồm 2 người Việt Nam và 2 người Pháp dạy dỗ.
Trường vốn là sản nghiệp riêng của Hội truyền giáo, từ năm 1889, các sư huynh đầu tiên của trường công giáo: Les Frères des Ecoles Chrétiennes đã được mời từ Pháp qua. Từ đây, số lượng học sinh của trường ngày càng gia tăng, đến năm 1949, trường đạt cột mốc vượt hơn 1.200 học sinh.
Ngày 12/12/1975, thực hiện theo thông cáo chung của Sở Giáo dục và Ủy ban liên lạc Công giáo – Văn thư số 576/VP-75 của Tòa Tổng Giám mục Sài Gòn, trường Lasan Taberd được chính thức bàn giao cho Sở Giáo dục Thành phố Hồ Chí Minh dưới sự chứng kiến của đại diện: Sở Giáo dục, Tòa Tổng Giám mục Sài Gòn và trường Lasan Taberd. Trường tiếp tục duy trì đào tạo giáo dục phổ thông từ cấp I, II và III gồm 6.566 học sinh đến hết tháng 9/1976.
Bởi nhu cầu đào tạo giáo viên tiểu học của thành phố, năm 1976, trường Trung học Sư phạm TP Hồ Chí Minh đã được thành lập theo Quyết định số 32/TCCQ của Ủy ban Nhân dân Cách mạng thành phố. Trường nhận bàn giao từ trường Taberd cũ và bắt đầu khóa đào tạo đầu tiên vào tháng 8/1976.
Sau gần 25 năm đào tạo với 24 khóa học, năm 2000, trường Trung học Sư phạm được sáp nhập với trường Cao đẳng sư phạm theo quyết định của Ủy ban Nhân dân thành phố. Từ đây, toàn bộ cơ sở vật chất trường Trung học Sư phạm đã được bàn giao để thành lập trường THPT Trần Đại Nghĩa theo Quyết định số 2020/QĐ-UB-VX của UBND thành phố vào ngày 31/3/2000.
Ngày 04/10/2002, UBND Thành phố Hồ Chí Minh ban hành Quyết định số 4072/QĐ-UB cho phép chuyển trường THPT Trần Đại Nghĩa thành trường THPT chuyên Trần Đại Nghĩa. Từ năm học 2003 – 2004, nhà trường bắt đầu tuyển sinh các lớp 10 chuyên Anh – Toán – Văn – Lý – Hóa và tiếp tục duy trì mô hình học tập, sinh hoạt cả ngày tại trường và học tăng cường tiếng Anh.
Năm học 2013 – 2014, nhà trường tuyển sinh thêm lớp chuyên Sinh nâng tổng số môn chuyên được đào tạo trong nhà trường là 6 môn. Đến năm học 2021 – 2022, nhà trường tuyển sinh thêm lớp chuyên Tin học, nâng tổng số môn chuyên được đào tạo trong nhà trường là 7 môn.
Mô hình tuyển sinh và đào tạo của trường THPT chuyên Trần Đại Nghĩa
Về mô hình đào tạo:
- Trường THPT chuyên Trần Đại Nghĩa áp dụng chương trình học tăng cường tiếng Anh theo giáo trình Solutions của Oxford University.
- Được các tổ chức giáo dục đánh giá cao và trao tặng nhiều học bổng, xếp thứ hai trong số các trường THPT tại thành phố.
- Ngoài sách giáo khoa chính thức của Bộ Giáo dục, nhà trường còn sử dụng nhiều sách giáo khoa nâng cao do các giáo viên giàu kinh nghiệm biên soạn nhằm bổ sung kiến thức cho học sinh.
- Các lớp xã hội (chuyên Anh, chuyên Văn, lớp D) bắt buộc phải học thêm một trong hai ngoại ngữ: Pháp và Đức. Nhà trường sẽ tùy thuộc vào lớp để quyết định ngôn ngữ phù hợp nhất cho từng lớp.
- Ngoài việc đào tạo kiến thức cho học sinh, nhà trường còn chú trọng nâng cao chất lượng giáo viên và triển khai các hoạt động liên kết đào tạo quốc tế với các nước Anh, Mỹ, Canada, Nhật Bản, Thổ Nhĩ Kỳ và Nga thông qua các học bổng ngắn hạn hoặc dài hạn.
Về mô hình tuyển sinh:
Khối Trung học cơ sở:
- Trường thường lấy chỉ tiêu khoảng 320 – 360 học sinh vào lớp 6, chia thành 8 – 9 lớp, trên tổng số từ 3000 – 4000 thí sinh đăng ký dự thi. Kể từ năm học 2015 – 2016, trường mở thêm cơ sở tại Quận 2, do đó chỉ tiêu tuyển sinh tăng lên 535 học sinh cho khoảng 15 lớp và dựa trên tổng số hơn 4000 thí sinh.
- Sử dụng phương án khảo sát năng lực tiếng Anh như một phần trong quá trình xét tuyển, bao gồm các kiến thức Toán học, Lịch sử, Địa lí và Văn hoá…
Khối Trung học phổ thông:
- Cũng như các trường chuyên khác, trường THPT Chuyên Trần Đại Nghĩa sử dụng tổng điểm 3 môn Văn – Toán – Anh của kì thi Tuyển sinh 10 chung và điểm môn chuyên nhân hệ số 2 để tuyển sinh học sinh. Tỉ lệ học sinh được nhận vào khoảng 10% số học sinh nộp đơn thi tuyển.
- Mỗi khối bao gồm các lớp chuyên và không chuyên, trong đó có 3 lớp chuyên Anh, mỗi môn còn lại chỉ có 1 lớp, bao gồm các lớp: Văn, Toán, Lý, Hoá và Sinh. Năm học 2017 – 2018 trường đã mở thêm hai lớp Tích hợp để dạy các môn Khoa học Tự nhiên bằng Tiếng Anh và năm học sau đó thêm một lớp Tích Hợp.
Một số thành tích đáng tự hào của trường THPT chuyên Trần Đại Nghĩa
Tính riêng năm học 2021-2022, tổng số học sinh đạt giải trong các kỳ thi học sinh giỏi của trường THPT chuyên Trần Đại Nghĩa là 144 em. Trong đó, có 135 học sinh đạt giải cấp tỉnh/thành phố; 9 giải trong các kỳ thi Quốc gia, khu vực một số nước và Quốc tế. Tỷ lệ học sinh đỗ tốt nghiệp THPT nhiều năm liền của “Trần Chuyên” cũng đứng đầu thành phố với 100%.
- 2 lần nhận bằng khen của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo vào năm 2004 và 2007.
- Năm 2009 được Chủ tịch nước tặng Huân chương Lao động hạng 3.
- Tính đến năm 2011, học sinh của trường đã giành được 9 giải quốc tế, 64 giải quốc gia, 270 giải thi Olympic toàn miền Nam, 2.724 HS đạt danh hiệu HS giỏi cấp thành phố.
Xuân Quyên (tổng hợp)
